مقدمه
درب‌های اتوماتیک امروز در ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری، بیمارستان‌ها و مراکز پرتردد به یک الزام تبدیل شده‌اند؛ چرا که علاوه بر زیبایی و سهولت استفاده، از نظر بهداشتی و امنیتی نیز مزایای قابل‌توجهی دارند. اما مانند هر سیستم مکانیکی الکترونیکی پیشرفته‌ای، این درب‌ها نیز نیاز به سرویس و نگهداری دوره‌ای دارند تا عملکرد بی‌نقص و پایداری خود را حفظ کنند.
یکی از پرکاربردترین و حساس‌ترین قطعات در این سیستم‌ها، تسمه درب اتوماتیک است که در صورت فرسودگی یا تنظیم نادرست، می‌تواند منجر به خرابی، توقف ناگهانی یا حتی آسیب‌دیدگی افراد شود.
در این مقالهٔ، همهٔ آنچه دربارهٔ تعویض تسمه درب اتوماتیک باید بدانید را بررسی می‌کنیم: از انتخاب تسمه مناسب تا ابزار مورد نیاز، مراحل گام‌به‌گام تعویض، نکات ایمنی، عیب‌یابی رایج، نگهداری پس از تعویض و پاسخ به پرسش‌های متداول.
چرا تعویض تسمه ضروری است؟
ایمنی کاربران:
تسمهٔ فرسوده ممکن است در شرایط بار سنگین یا تراز ناصحیح سر بخورد و باعث برخورد ناگهانی لت‌ها شود.
حفظ کارایی سیستم:
کاهش کشش تسمه، مصرف برق موتور را تا ۲۰–۳۰٪ افزایش می‌دهد و سنسورهای امنیتی را با خطا مواجه می‌کند.
پیشگیری از آسیب به قطعات دیگر:
تسمهٔ شل یا ترک‌خورده، بار اضافی به پولیها، بلبرینگ‌ها و گیربکس وارد می‌کند و طول عمر کل سیستم را کاهش می‌دهد.
کاهش هزینه‌های تعمیراتی:
تعویض به‌موقع تسمه، از نیاز به تعمیرات پرهزینه و توقف اضطراری جلوگیری می‌کند.
نکته کلیدی: حتی اگر درب کاملاً بدون صدا کار کند، بازدید دوره‌ای تسمه هر ۳ تا ۶ ماه یک‌بار باید جزو روتین سرویس شما باشد.
چه زمانی تسمه باید تعویض شود؟
صدای کشیده‌شدن یا خرخر:
صدای غیرعادی هنگام حرکت درب.
لغزش تسمه از پولی:
مشاهدهٔ سرخوردن تسمه یا عدم هماهنگی حرکت لت‌ها.
ترک و ساییدگی:
بررسی بصری تسمه و کشف ترک‌های سطحی یا نخ‌کش شدن الیاف داخلی.
افزایش مصرف برق و استهلاک موتور:
مقایسهٔ کنتور برق قبل و بعد از سرویس.
بالا رفتن لرزش و ارتعاش:
هنگامی که لاستیک تسمه خاصیت جذب لرزش خود را از دست می‌دهد.
قانون طلایی:
پس از دو سال یا حدود ۲۰ ۰۰۰ سیکل باز/بسته، حتی اگر مشکل مشهودی نباشد، تسمه را جایگزین کنید.
انواع تسمه درب اتوماتیک
عرض تسمه باید با شیارهای تولید پروفیل آلومینیوم مطابقت داشته باشد.
| نوع تسمه | ویژگی‌ها | کاربرد پیشنهادی |
|---|---|---|
| تخت (Flat Belt) | ساختار ساده، صدای کم، نصب آسان | سیستم‌های سبک و سرعت بالا |
| تایمینگ (Timing) | دندانه‌دار، جلوگیری از لغزش در بار سنگین | درب‌های پرتردد و صنعتی |
| فایبرگلاس/نایلون | استحکام بالا، مقاومت در برابر حرارت و رطوبت | مراکز خرید، بیمارستان‌ها، فرودگاه‌ها |
| فولادی با روکش | طول عمر بسیار بالا، قیمت بالاتر | پروژه‌های بسیار حساس و سنگین |
نکته انتخاب: عرض تسمه باید مطابق قطر پولی (۱۵٫۸، ۲۵، ۳۸ میلی‌متر و …) و جنس آن بر اساس شرایط محیطی (دمای منفی تا مثبت و رطوبت) تعیین شود.
ابزار مورد نیاز برای تعویض تسمه درب اتوماتیک
تسمهٔ جدید (تایپ و عرض دقیق مطابق دفترچه فنی)
آچار آلن و پیچ‌گوشتی (برای بازکردن قاب و تنظیم تنش)
گیج تنش تسمه (Tension Gauge)
دستکش ایمنی و عینک محافظ
پارچهٔ تمیزکننده (برای پاکسازی پولی و ریل)
چراغ قوه کوچک (برای مشاهدهٔ دقیق مکانیزم داخلی)
اگر به دنبال تولید آلومینیوم با کیفیت برای محل نصب پولی هستید، حتماً برای کسب اطلاعات بیشتر از روند تولید آلومینیوم با کیفیت به صفحه تولید آلومینیوم داخل سایت ما مراجعه کنید.
پیشنهاد حرفه‌ای: یک ست ابزار همه‌کاره برای تکنسین‌های درب اتوماتیک تهیه کنید که شامل آچارهای مخصوص تنش و پیچ‌گوشتی‌های همه‌سایز باشد.
مراحل گام‌به‌گام تعویض تسمه
آماده‌سازی و ایمن‌سازی
برق اصلی را قطع کنید و کلیدهای اضطراری را قفل نمایید.
درب را با قفل دستی فیکس کنید تا حین کار جابجا نشود.
ابزار و تسمهٔ جدید را آماده کنار دست بگذارید.
باز کردن قاب موتور
پیچ‌های بدنه را با آچار آلن باز کنید.
قاب را به‌آرام کنار بگذارید و در صورت نیاز داخل کاور پلاستیکی نگهدارید تا آسیب نبیند.
جداسازی تسمهٔ فرسوده
پیچ تنظیم کشش (Tensioner) را شل کنید تا تسمه شُل شود.
تسمه را از دور پولیها و هرزگردها آزاد کنید و کامل جدا نمایید.
نصب تسمهٔ جدید
تسمهٔ جدید را مطابق جهت فلش (علامت روی تسمه) دور پولیها بپیچید.
مطمئن شوید تمام شیارهای تایمینگ روی پولی قفل شده‌اند.
تنظیم کشش دقیق
گیج تنش را بین دو پولی قرار دهید.
مطابق دفترچه سازنده (بین ۷۰ تا ۹۰ نیوتن) کشش را با آچار مخصوص اعمال کنید.
اگر گیج در دسترس نیست، قانون سرانگشتی: با فشار متوسط انگشت شست روی میانه تسمه، باید حدود 5–7 میلی‌متر جابجا شود.
تست نهایی و اتمام کار
برق را وصل کنید و ۵ بار با کنترل درب را باز/بسته نمایید.
سپس دستی چند حرکت دهید تا از روان بودن ۱۰۰٪ مطمئن شوید.
قاب موتور را مجدداً ببندید و تمام سطوح را با پارچه تمیز پاک کنید.
زمان تقریبی: یک تکنسین حرفه‌ای این مراحل را در ۲۰–۳۰ دقیقه انجام می‌دهد.
تنظیم پیشرفته و بهینه‌سازی
نصب ریل‌های مقاوم از پروفیل آلومینیوم عمر تسمه را تا ۱۵٪ افزایش می‌دهد.
توازن پولیها:
براکت موتور و گیربکس باید در یک راستا باشند.
تنظیم زاویه هنگر:
زاویهٔ فِلِپ خوردن لت‌ها را بررسی کنید تا تسمه روی قرقره لیز نخورد.
محافظت در برابر گردوغبار:
نصب کاور فلزی یا پلاستیکی روی پولیها عمر تسمه را تا ۱۵٪ افزایش می‌دهد.
نکات ایمنی تعویض تسمه
قطع کامل برق:
حتی لحظه‌ای جریان‌دار بودن مدار خطرناک است.
لباس مناسب:
از لباس جذب و بدون آویز استفاده کنید که وارد چرخ‌دنده نشود.
دستکش و عینک:
محافظت در برابر ذرات فلزی و روغن‌کاری.
اجتناب از نیروی اضافی:
هرگز تسمه را با فشار دست بیش از حد نپیچید؛ ابزار مخصوص طراحی شده‌اند.
هشدار: ضربه‌زدن با چکش به پولی یا تسمه باعث آسیب‌دیدگی جدی و کاهش عمر مفید می‌شود.
عیب‌یابی رایج تسمه
برای تولید پولی‌های دقیق از طریق ساخت قالب دایکاست با تلرانس زیر ۰٫۰۳ میلی‌متر استفاده می‌شود. در سرویس دوره‌ای، همه‌ی قطعات درب اتوماتیک باید بازبینی شوند.
| علامت خرابی | علت محتمل | راه‌حل |
|---|---|---|
| صدای خرخر یا ساییده شدن | کاهش کشش یا ناهماهنگی پولیها | تنظیم مجدد تنش، هم‌راستا کردن پولی |
| پرش تسمه از روی پولی | ترک‌خوردگی یا فرسودگی دندانه‌ها | تعویض تسمه با مدل تایمینگ جدید |
| سفت و سخت حرکت کردن درب | کشش بیش‌ازحد تسمه | شل کردن تسمه تا محدوده توصیه‌شده |
| افزایش مصرف برق یا داغ شدن موتور | لغزش مکرر یا ساییدگی تسمه | تعویض تسمه و بررسی بلبرینگ‌ها |
نگهداری و سرویس پس از تعویض
برای افزایش دوام، روی پروفیل‌ها عملیات سطحی پروفیل از جمله آنودایز انجام دهید.
بازرسی هر ۳ ماه:
وضعیت کشش و ظاهر تسمه را بررسی کنید.
تمیزکاری ماهیانه:
پولیها و ریل را از گردوغبار و روغن اضافی پاک کنید.
گریس‌کاری بلبرینگ:
هر ۶ ماه یک‌بار با گریس درجه‌یک.
ثبت سوابق سرویس:
تاریخ تعویض و شماره سریال تسمه را در دفترچه نگهداری یادداشت کنید.
توصیه متخصصان: یک برچسب کوچک روی قاب موتور بچسبانید که تاریخ و کیلومتر سیکل تعویض روی آن حک شود.
مقایسه اپراتورهای محبوب
| برند اپراتور | کشور سازنده | نوع موتور | ویژگی برجسته |
|---|---|---|---|
| لابل (LABEL) | ایران | دانکر (Dunker) | قیمت مناسب و خدمات سریع |
| رکورد (RECORD) | سوئیس | سایلنت (Silent) | بلبرینگ با عمر طولانی |
| دورما (DORMA) | آلمان | هوشمند (Smart) | حساسیت بالای فتوسل |
| تِک‌دُر (TechDoor) | کره | Brushless | مصرف انرژی بسیار پایین |
نکته انتخاب: دفترچهٔ فنی هر اپراتور را مطالعه کنید تا عرض و کشش تسمه مطابق استاندارد باشد.
قیمت و خرید تسمه مناسب
تسمه تخت پلاستیکی ساده:
۱۵۰–۲۵۰ هزار تومان
تسمه تایمینگ الیافی:
۳۵۰–۵۰۰ هزار تومان
تسمه با روکش نایلونی یا فولادی:
۶۰۰–۹۰۰ هزار تومان
نکته اقتصادی: خرید تسمه از نمایندگی رسمی همراه با ضمانت، ریسک انتخاب اشتباه جنس یا ابعاد را به صفر می‌رساند.
سوالات متداول
آیا می‌توانم بدون گیج تنش تسمه را تنظیم کنم؟
خیر؛ برای عملکرد بهینه و جلوگیری از آسیب موتور و بلبرینگ‌ها، استفاده از گیج توصیه می‌شود.
تفاوت تسمه تایمینگ و تخت در چه مواردی است؟
تسمه تایمینگ دارای دندانه برای جلوگیری از لغزش در بارهای سنگین است و دقت حرکت را افزایش می‌دهد؛ تسمه تخت سبک‌تر و ارزان‌تر است اما در شرایط پرتردد ممکن است سر بخورد.
هر چند وقت باید تسمه را روغن‌کاری کنم؟
تسمهٔ لاستیکی نیاز به روغن‌کاری ندارد؛ اما بلبرینگ‌ها و پولیها هر ۶ ماه یک‌بار باید گریس‌کاری شوند.
آیا امکان تعمیر تسمه وجود دارد؟
خیر؛ تعمیر تسمه فرسوده به‌صورت ایمن ممکن نیست و همواره باید تعویض گردد.
نتیجه‌گیری
تعویض تسمه درب اتوماتیک یک عملیات نسبتاً ساده اما بسیار حساس و تأثیرگذار بر عمر کل سیستم است. با رعایت دستورالعمل‌ها، انتخاب تسمهٔ مناسب و استفاده از ابزار حرفه‌ای، می‌توانید از هزینه‌های اضطراری و توقف ناخواسته جلوگیری کنید.
همین امروز با متخصصان جهان آذر تماس بگیرید تا بازدید دوره‌ای و تعویض تسمه درب اتوماتیک را با بالاترین کیفیت و خدمات پس از فروش انجام دهیم؛ اجازه ندهید کوچک‌ترین سهل‌انگاری، ایمنی و عملکرد درب شما را به خطر بیندازد!
📍 آدرس ما: تهران، شاداباد، خیابان 17 شهریور، خیابان عبدالرحیمی، پلاک 26
📞 امور فروش:
۰۹۱۰-۳۰۱۸۷۹۶
۰۹۱۹-۳۰۱۸۷۹۶
۰۹۱۲-۳۰۱۸۷۹۶
☎️ تماس دفتر:
021-66813500
021-66816070
021-66814580
همین حالا تماس بگیرید یا حضوری تشریف بیارید تا تیم متخصص جهان آذر در کمتر از ۳۰ دقیقه، تعویض تسمه درب اتوماتیک شما را با قطعات اصلی و ضمانت کیفیت انجام دهد!
مدیرعامل و بنیان‌گذار شرکت جهان آذر، با بیش از ۲۵ سال تجربه در طراحی و تولید قطعات دایکاست و اکسترود آلومینیوم، تخصص در توسعه سیستم‌های درب شیشه‌ای اتوماتیک و شیشه سکوریت دارد. تحت رهبری او، جهان آذر به برند پیشروی صنعت قطعات صنعتی و خدمات پس از فروش در ایران بدل شده است.
